- EAJ-PNBk gaurko burdinbideen berantolaketa kontutan hartzea exigitzen du, beste ezenarioak bezala,

- EAJ-PNBk prozesuaren berriz egitea beharrezkoa ikusten du eta ikerketa imparziala exijitzen du. Horrek aztertu beharko ditu pundu baikorrak ezezkorrak, epe ertain eta luzerako arazoak kontutan hartuz, gastuak erakunde publikoentzat eta trafiko bilakaeraren perspektibak biztanleen iritzia eta beren interesak kontutan hartuz.

-EAJ-PNBk proiektuaren kudeantzaren huts egitea salatzen du. Herrialdeko prefekturak tokiko erabakitze gunean euskal ordezkaritza baten izaiteko presentzia errefusatu du. Iparraldeko biztanle eta hautetsientzat onart ezina da. EAJ-PNBk exijitzen du Iparraldeko herritarrek ordezkatuak izan daitezen erabaki gune horretan. Kudeantzaren hutsa da gaurko konfusioaren oinarrian tentsio eta beldurra sortuz.

-EAJ-PNBk RFFko sinesgarritasun eza salatzen du momento berean erabakitzaile eta egile izanez. Erakunde publiko hori berarentzat interesa dituen egitasmoak erabakitzen ditu ere. 42 miliar euroko gaurko zorra bultzatzen zaio dirua ekartzen dituen obren egitea.

-EAJ-PNB estonatzen da gaurko proiektuaren aurreikuspenaz, miliar bat euro baino gehiago, euskal Yak 4 miliar euro inguruko aurreikuspena duelarik sare ainitzez handiago batekin. Administrazio librearen printzipioan oinarrituz, tokiko Herri Elkargoei eta BABko Herri Erakundeari galdegiten die diruztatzerik ez egitea, hemen adostasunik izan aintzin.

-EAJ-PNBk RFFi galdegiten dio Eusko Jaurlaritzaren metodoa kontutan hartzea Euskal Yari buruzko tokiko eztabaida publikoaren kudeantzan. Eztabaida publiko zabala bultzatu du biztanleriaren argitzeko : eztabaidak Eusko legebiltzarrean, diputazioetan, Herriko Etxeetan, garraio profesionalekin, sindikatekin, alderdi politikoekin konzertazioa, eztabaiden antolaketa unibertsitatean, komunikabideetan, erantzun zehatzak hautetsi eta biztanleen oharpen guziei. Emaitza : proiektu hori gehiengo zabal baten konsentsua dauka.

EAJ-PNBk proiektu horren barneratzea Garraio orokor plangintza batean exijitzen du

 -EAJ-PNBk azpimarratzen du "abiadura handiko trena" proiektuaren garrantzia, gure lurraldearen erronkei buruz erantzunak ekarri behar dituena : merkantzia eta biztanleen garraioaren hobekuntza, bide trafikoaren ekologikoa bide luzeentzat. Energien kontsumo ttipia, krisialdi energetikoari erantzuna, hegazkin garraioari konparatuz abantaila ekologikoak

-EAJ-PNBk orroitarazten du zirkulazio bideen antolaketa proiektua Europako guneen artean zentzurik baduela Iparraldearentzat bide labur eta ertainen bide orokorrak barnean badira, bereziko euskal euro-herrialde bati buruz (Baiona-Donosti euro-hiria eta Biarritz-Hondarribia aireportuekin). Baiona-Donibane Garazi trenburdin bidearen konekzioa gogoetatua izan behar da ere Garraioen plangintza orokor batean.

-EAJ-PNBk galdegiten du abiatzea gobernuen arteko batzordea Hegoalde eta Hego Europara konekzioa egiteko. 2008an, Hegoaldean, Eusko Jaurlaritzak Europako kudeaketa gunearen proposamena onartu zuen. Eredu katalanean oinarrituz, Europako Batasunak proposatzen du sortzea gobernuen arteko batzordea Akize-Gasteiz artean, galde teknikoei erantzuteko Hego eta Ipar Euskal Herrien arteko konekzioa egiteko.

-EAJ-PNBk galdegiten du tokiko hautetsiek bultza eta baiezta dezaten Iparralde mailako garraio eskema. Ezinbestekoa da erabaki baten hartzeko " Europa Hego Atlantiko burdinbidea zeharkatzen duen gure lurraldea ".

EAJ-PNBk galdegiten du hautetsi eta tokiko lurraldeek iker dezaten Euskal Y-aren egiteko izpiritu orokorra, erran nahi baita estrategi orokor baten definizioa. Hegoaldeko testuinguruan, burdinbidea lehentasuna da : bide luze eta hiri nagusien arteko konekzioa : euskal Y-a, bide ertain Euskadiko hiri ertainen artean : TER edo topo deitu trenaren garapena, bide laburretan : tranbiaren garapena hiri nagusietan eta Bilbon, metroa.

Orroitaraz dezagun Hegoaldeko ekonomi idekiaren testuinguruan, euskal Y-ak oinarrizko garrantzia emaiten diola merkantzien garraioari. Iparraldearen zeharkatzeak kontutan hartu behar du lurraldearen jarraipena eta bereziki Hegoaldetik etorri pleitaren jarraipena.

Iparraldeko ordezkarien hutsa RFFko erabakitze batzordean eta garraioen plangintza orokorraren obratzea argiki erakusten dute Erakunde berezi baten beharra eskumen zabal eta azkarrekin.